Περιγραφή
Η Πορτοκαλιά είναι ένα αειθαλές, καρποφόρο δέντρο της οικογένειας Rutaceae, γνωστό για τους γλυκούς και ζουμερούς καρπούς του, τα πορτοκάλια. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καλλιεργούμενα εσπεριδοειδή παγκοσμίως, με εκτεταμένη καλλιέργεια σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές.
Ύψος: 4 – 10 μέτρα, ανάλογα με την ποικιλία και τις συνθήκες καλλιέργειας.
Κόμη: Σφαιρική, μεσαίας πυκνότητας, με διακλάδωση που επεκτείνεται ομοιόμορφα.
Βλαστοί: Λεία ή ελαφρώς αγκαθωτά κλαδιά, πράσινου έως καστανοπράσινου χρώματος.
Φύλλα
Σχήμα: Ελλειψοειδή έως λογχοειδή.
Χρώμα: Σκούρο πράσινο στην άνω επιφάνεια, ανοιχτότερο στην κάτω.
Υφή: Δερματώδη, στιλπνά, με χαρακτηριστικούς αδένες που περιέχουν αιθέρια έλαια.
Άνθη
Τύπος: Ερμαφρόδιτα, περιέχουν και αρσενικά και θηλυκά αναπαραγωγικά όργανα.
Χρώμα: Λευκό, με 5 πέταλα.
Άρωμα: Έντονα ευωδιαστό, προσελκύει μέλισσες και άλλα έντομα επικονίασης.
Εποχή ανθοφορίας: Άνοιξη (Μάρτιος – Μάιος), με κάποιες ποικιλίες να ανθοφορούν και το φθινόπωρο.
Καρπός
Σχήμα: Σφαιρικό ή ελαφρώς πεπλατυσμένο.
Μέγεθος: 6 – 12 εκ. σε διάμετρο.
Φλοιός: Λεία έως ελαφρώς τραχιά υφή, χρώματος πορτοκαλί ή κιτρινοπορτοκαλί.
Σάρκα: Ζουμερή, γλυκιά με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C.
Σπόροι: Παρόντες ή απουσιάζουν, ανάλογα με την ποικιλία (π.χ., η ποικιλία Navel είναι άσπερμη).
Ωρίμανση: Φθινόπωρο έως χειμώνα, ανάλογα με την ποικιλία.
Θερμοκρασία: Αναπτύσσεται καλύτερα σε θερμές και εύκρατες περιοχές. Είναι ευαίσθητη στον παγετό (ζημιές εμφανίζονται κάτω από -3°C).
Ηλιοφάνεια: Απαιτεί πλήρη έκθεση στον ήλιο για βέλτιστη ανάπτυξη και παραγωγή καρπών.
Υγρασία: Ανθεκτική σε σχετικά ξηρές συνθήκες, αλλά ευδοκιμεί σε περιοχές με μέτρια υγρασία.
Εδαφικές Απαιτήσεις
Τύπος εδάφους: Ελαφρύ, γόνιμο και καλά στραγγιζόμενο, πλούσιο σε οργανική ουσία.
pH: 5,5 – 7,5 (ελαφρώς όξινο έως ουδέτερο).
Αποστράγγιση: Απαραίτητη για την αποφυγή ασθενειών των ριζών.
Καλλιεργητικές Φροντίδες
Πότισμα: Τακτικό, ιδιαίτερα κατά την άνθηση και την ανάπτυξη των καρπών.
Λίπανση: Εφαρμογή αζώτου, καλίου και μικροθρεπτικών στοιχείων (π.χ., μαγνήσιο, ψευδάργυρος).
Κλάδεμα: Ετήσιο, για αερισμό της κόμης και αφαίρεση νεκρών ή ασθενών κλαδιών.
Προστασία από ασθένειες και εχθρούς: Ευαίσθητη σε μύκητες (Phytophthora, Alternaria), έντομα (ψώρα των εσπεριδοειδών, αφίδες) και νηματώδεις.
Η πορτοκαλιά αποτελεί ένα από τα πιο πολύτιμα καρποφόρα δέντρα, με υψηλή διατροφική και εμπορική αξία.
